Sektor finansowy to ważny sektor gospodarki polskiej. Jego aktywa stanowią 121% PKB. Sektor obejmuje usługami około 81% społeczeństwa oraz 100% podmiotów gospodarczych. Najważniejszymi podmiotami sektora finansowego są: 626 banków, w tym 38 banków komercyjnych, 27 oddziałów instytucji kredytowych, 561 banków spółdzielczych, 27 zakładów ubezpieczeń na życie, 32 zakłady ubezpieczeń majątkowych, 1 zakład reasekuracji, 62 towarzystwa inwestycyjne, 30 domów maklerskich, 12 otwartych funduszy emerytalnych i 49 SKOK i.in.
Pod względem kapitałów własnych największy udział w sektorze ma działalność bankowa i ubezpieczeniowa. Bardzo ważną instytucją sektora finansowego jest NBP jako bank centralny. Najważniejszymi instytucjami otoczenia sektora są: Komisja Nadzoru Finansowego, Giełda Papierów Wartościowych, Bankowy Funfusz Gwarancyjny, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, Krajowa Izba Rozliczeniowa, Biuro Informacji Kredytowej. Przedsiębiorstwa sektora finansowego mają swoje siedziby w różnych województwach. Oddziały przedsiębiorstw oraz usługi sektora finansowego są dostępne na terenie całego kraju.
Wg statystyk GUS, na koniec 2014 roku łącznie sektor finansowy zatrudniał ok. 356,8 tys. pracowników. Największym pracodawcą jest sektor bankowy, który zatrudniał na koniec 2015 r. 170,9 tys. osób oraz sektor ubezpieczeniowy ok. 157 tys.
Wg „Klasyfikacji zawodów i specjalności (…)”, zawodami typowymi dla sektora finansowego są m.in.: kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych, specjaliści ds. finansowych i rachunkowych, doradcy finansowi i inwestycyjni, analitycy finansowi, dealerzy i maklerzy aktywów finansowych, pracownicy ds. kredytów, pożyczek i pokrewni, agenci ubezpieczeniowi, kasjerzy bankowi i pośrednicy finansowi.
Zawodami regulowanym w sektorze finansowym są: doradcy inwestycyjni (541 os.), maklerzy papierów wartościowych (2909), maklerzy giełd towarowych (353), agenci ubezpieczeniowi (ok. 130 tys.), brokerzy ubezpieczeniowi i reasekuracyjni (ok. 3500), aktuariusze (347).
Ważnym źródłem danych o kadrach w sektorze bankowym jest badanie własne ZBP. Wewnętrzna struktura zatrudnienia w sektorze bankowym jest stabilna - 75% pracowników stanowią kobiety, 70% osoby z wyż. wykształceniem. Pracownik banku miał na koniec 2013 przeciętnie 37 lat. Średni staż pracy w bankowości wynosił 9 lat.
Łączne zatrudnienie w sektorze finansowym w ostatnich latach utrzymuje się na podobnym poziomie. Spada poziom zatrudnienia w oddziałach bankowych. Cechą charakterystyczną jest wysoka fluktuacja pracowników pomiędzy przedsiębiorstwami, szczególnie w obszarze sprzedaży produktów finansowych i obsługi klienta, co powoduje stałe zapotrzebowanie na nowych pracowników. Wysoka dynamika ewolucji sektora finansowego powoduje z jednej strony potrzebę zatrudniania pracowników o wysokim poziomie adaptacyjności, z drugiej, pracowników o nowych, specyficznych dla sektora kompetencjach.
Na koniec 2014 r. aktywa instytucji finansowych w Polsce wynosiły 2 098 mld PLN. Największy udział w aktywach sektora finansowego mają banki: w 2014 - 72,9%.
Największy udział w wypracowywanym zysku sektora finansowego ma sektor bankowy. Zysk sektora bankowego w 2015 r. wyniósł 11,5 mld zł. Podstawowe wskaźniki efektywności dla sektora bankowego wyniosły za 2015 r.: ROA 0,73, ROE 0,9. Dynamicznie postępuje ubankowienie społeczeństwa: wzrosło z 55,5% w 2003 do 81% w 2013. „Dynamika aktywów instytucji finansowych w okresie ostatnich 25 lat była 2,3 raza wyższa aniżeli dynamika PKB. Rozwój sfery finansów był istotnie szybszy w porównaniu z realną sferą gospodarki.” Średnio w latach 2011-2014 wzrost aktywów sektora finansowego wyniósł prawie 6%, w 2014 r. - 0,2%.
Na potrzeby sektora finansowego kształcą wyższe uczelnie i firmy kształcenia pozaformalnego. Uczelnie kształcą 276,7 tys. studentów na kierunkach biznes i administracja i na kierunkach powiązanych z potrzebami sektora finansowego 136,8 tys. studentów. Proces kształcenia kadr jest też w znacznym stopniu realizowany przez same przedsiębiorstwa. W 2014 r. banki przeznaczyły na szkolenia 1,44% funduszu płac, co daje budżet ok. 200 mln zł. Niezależnie od postępującej ewolucji miejsc pracy, nasilającej się automatyzacji procesów, sektor finansowy pozostanie ważnym pracodawcą na rynku, generując nowe miejsca pracy, coraz częściej o nowym profilu.
Treść na podstawie: Studium Wykonalności projektu Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Finansowego.