Dużym impulsem do tego, aby znaleźć się w tym miejscu, tzn. w momencie, kiedy działa Sektorowa Rada ds. kompetencji, była Europejska Rama Kwalifikacji. Po raz pierwszy spotkaliśmy się z tym rozwiązaniem w ramach naszej aktywności w europejskiej organizacji EBTN, która zrzesza wszystkie wiodące instytuty bankowe w Europie. W ramach tej organizacji przystąpiliśmy do projektu, w którym opracowaliśmy pierwszą sektorowa ramę dla sektora usług finansowych w Unii Europejskiej. Już wtedy mieliśmy przekonanie, że sektorowa rama powinna być prowadzona przez reprezentantów sektora. Stąd inicjatywa Sektorowej Rady ds Kompetencji Sektora Finansowego.
Jak wyglądał proces tworzenia Rady ds. Kompetencji Sektora Finansowego?
Dla nas, czyli Warszawskiego Instytutu Bankowości, był to kolejny, naturalny krok w procesie, który trwał już od kilku lat. Instytut od dawna budował kwalifikacje, przygotowywał ludzi do kwalifikacji i wydawał certyfikaty – zarówno swoje własne, jak i we współpracy z organizacjami zagranicznymi. Dużym impulsem do tego, aby znaleźć się w tym miejscu, w którym jesteśmy obecnie, była Europejska Rama Kwalifikacji. Po raz pierwszy spotkaliśmy się z tym rozwiązaniem w ramach naszej aktywności w europejskiej organizacji EBTN, która zrzesza wszystkie wiodące instytuty bankowe w Europie. W ramach tej organizacji przystąpiliśmy do projektu, w którym opracowaliśmy pierwszą sektorowa ramę dla sektora usług finansowych w Unii Europejskiej. Ta sektorowa rama, która na ówczesnym etapie była przedsięwzięciem pionierskim, stała się impulsem do tego, żeby myśleć o sektorowej ramie w Polsce, którą poprowadzi specjalnie powołane grono przedstawicieli sektora. Wówczas były chwile zwątpienia, czy ten plan się ziści. Dziś mamy zapisy ustawowe o sektorowej ramie kwalifikacji i ustanowioną Sektorową Radę ds. Kompetencji.
Jakie znaczenie dla tworzenia ram oraz prac nad utworzeniem Rady miał oddolny charakter realizowanych do tej pory działań?
W działalności Rady − i to jest wpisane w nasze cele ‒ będziemy chcieli zaproponować takie rozwiązanie, w którym Sektorowa Rada ds. Kompetencji będzie podmiotowo powiązana ze zintegrowanym systemem kwalifikacji, czyli na przykład z procesem rejestracji nowych kwalifikacji w zintegrowanym rejestrze kwalifikacji. Opisane kompetencje ma obecnie minister właściwy, a nam zależy na tym, aby w procesie decydowania, czy dana kwalifikacja spełnia wymogi systemu, w tym również czy jest potrzebna, decydowała reprezentacja sektora, która wykorzystuje na co dzień w działalności. Takie rozwiązanie będziemy chcieli proponować, będziemy też występować do właściwego ministra, aby stworzona już w formule pilotażowej Sektorowa Rama Kwalifikacji dla Sektorze Bankowym stała się oficjalną częścią polskiej ramy kwalifikacji.
Na ile powstanie Rady i sektorowej ram kwalifikacji to wynik konieczności dostosowania się do wymogów europejskich, a na ile rezultat wewnętrznej potrzeby branży?
Myśleniem, które w sposób naturalny wynika z ram kwalifikacji, jest myślenie o kwalifikacjach. Jednak , gdy formułowaliśmy wnioski końcowe dla projektu sektorowej ramy kwalifikacji, już wtedy myśleliśmy o reprezentacji sektora, która będzie zajmowała się kwalifikacjami. Ostatecznie jest tak, że powstała Rada ds. Kompetencji, co oznacza, że poszerza się spektrum zainteresowania Rady.
Jakie podmioty zaangażowały się w tworzenie Rady, a jakie chcielibyście Państwo jeszcze zaprosić do współpracy?
Ze względu na strukturę sektora finansowego w Polsce, dominującą grupę podmiotów stanowią banki. Mamy grupę partnerów, którzy zadeklarowali uczestnictwo w Radzie na etapie składania wniosku, ale już od pierwszego posiedzenia poszerzamy to grono. Podstawowa struktura to obecnie: banki w podziale na duże, średnie i mniejsze, w tym banki spółdzielcze, ubezpieczyciele. Z innymi podmiotami rynku finansowego w pierwszym okresie zdecydowaliśmy się współpracować poprzez ich izby, w tym izbę domów maklerskich, izbę towarzystw emerytalnych, izbę zarzadzania aktywami i funduszami. Ponadto zaprosiliśmy do współpracy Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, przedstawicieli związków zawodowych, organizacje branżowe oraz wyższe uczelnie. W procesie poszerzania składu Rady, uzupełniamy i otwieramy się na inne instytucje publiczne w tym Narodowy Bank Polski, Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Giełdę Papierów Wartościowych. Poszerzamy też grono banków i ubezpieczycieli. Na dziś mamy potwierdzonych 36 członków Rady.
Od początku postawiliśmy na reprezentatywność. Zdajemy sobie sprawę, że praca w tak znacznym zazwyczaj gronie nie jest łatwa, ale zakładamy pracę w komitetach, więc to większe grono podzieli się później na mniejsze podzespoły tak, żeby każdy mógł merytorycznie włączyć się do dyskusji.
Jaki model działania Rady chcieliby Państwo realizować?
Dla mnie niezwykle istotne jest także, aby pokazać pracodawcom korzyści z tego ciała. Już wiemy, że oni zobaczą korzyści, wyłącznie wtedy, gdy rozwiązania publiczne otworzą się na rozwiązania rynkowe. Dlatego chcemy tworzyć te rozwiązania wspólnie z rynkiem, aby całość funkcjonowała niczym system oparty na mechanizmie naczyń połączonych.Ważne jest również, aby wszystkie Rady, które teraz powstały lub za chwilę powstaną komunikowały się ze sobą i wzajemnie wspierały, wymieniając się doświadczeniami i doskonaląc swoje działania. współpracowały ze sobą
Jakie cele stawia sobie Rada na najbliższy rok, a jakie w perspektywie kolejnych 6 lat?
W krótkim terminie strategicznym celem, w sensie sposobu pracy Rady, jest doprowadzenie do sytuacji, w której grono partnerów będzie miało przekonanie, że otrzyma realny wpływ na to, co Rada zamierza zrobić. Biorąc pod uwagę dorobek, z którym sektor startuje na początku funkcjonowania Rady, jednym z naszych priorytetowych celów będzie doprowadzenie do tego, żeby Sektorowa Rama dla Sektora Bankowego stała się częścią Polskiej Ramy Kwalifikacji. Ponieważ już na 2017 rok zaplanowane jest pierwsze badanie BKL, to w tym terminie ważną rolą Rady będzie przesądzenie koncepcji badania, tak żeby ono było maksymalnie użyteczne dla dalszych działań Rady.
Jakie są najważniejsze wyzwania sektora, które będą decydowały o kierunku rozwoju potrzebnych w sektorze finansowym kompetencji?
W sektorze finansowym obecnie bardzo dużo się dzieje. Przed nami są procesy konsolidacji sektora, szczególnie bankowego, czyli łączenie się firm. Przed nami jest także ogromna zmiana technologiczna, wynikająca z cyfryzacji procesów, z konkurencji firm tzw. FinTechowych, czyli małych firm, często start-upowych, które wykorzystują nowoczesne technologie i wchodzą w obszary, które dotychczas były zarezerwowane dla banków, a zatem pojawia się nowa konkurencja w sektorze. Ponadto istotna staje się kwestia nowego pokolenia, zarówno po stronie pracowników, jak i klientów. Będzie ona wymagała dopasowania się do nowego systemu pracy, ale również nowej obsługi klientów i ich potrzeb. Strategiczną rolą Rady w dłuższym okresie będzie działanie na rzecz tego, by młodzi ludzie byli dobrze przygotowani pracy.
W jaki sposób zamierzacie Państwo te cele osiągnąć i w jaki sposób zostanie zmierzona skuteczność podejmowanych przez Radę działań?
Ubraliśmy swoje cele w konkretne zdania, które są sparametryzowane ilościowo i kalendarzowo. Opracowaliśmy około dwadzieścia kamieni milowych, czyli zwymiarowanych celów osadzonych w czasie. Zaczynając od takich zupełnie projektowych, jak liczba posiedzeń czy konferencji przez konkretne cele rzeczowe, typu Sektorowa Rama dla sektora bankowego w polskiej ramie kwalifikacji. W konkretnym momencie w projekcie zamierzamy przeprowadzić przegląd sektorowej ramy bankowej pod kątem jej adekwatności dla sektora finansowego. W którymś momencie w projekcie chcemy zdecydować, czy pozostawiamy to narzędzie tak jak jest obecnie, czy uznajemy, że trzeba zmodyfikować tę ramę dla sektora finansowego, czy może stworzymy osobne podramy dla sektora rynku kapitałowego, ubezpieczeniowego itd. To są konkretne cele zapisane w planie działania Rady.
Jakie działania chcą Państwo podjąć, aby szerzyć wiedzę o działaniach Rady sektora finansowego?
Planujemy przeprowadzić szeroką akcję upowszechniającą, wykorzystując różne media. Ważna jest witryna internetowa Rady, znajdująca się pod adresem http://rada.wib.org.pl. Właśnie startujemy z kwartalnym newsletterem Rady. Po każdym posiedzeniu planujemy krótką konferencje prasową, stawiamy też na obecność w mediach społecznościowych. Chcemy iść szybko, ale przede wszystkim chcemy zajść daleko. Dlatego musimy iść RAZEM.
Mariola Szymańska-Koszczyc
Wiceprezes Zarządu Warszawskiego Instytutu Bankowości, Animator Rady